Βλεφαρίτιδα
Βλεφαρίτιδα είναι η φλεγμονή των βλεφάρων και του βλεφαρικού χείλους. Τα βλέφαρα μπορεί να φαίνονται κόκκινα, πρησμένα ή να υπάρχει αίσθημα καψίματος ή πόνου. Μπορεί να υπάρχουν νιφάδες ή ελαιώδη σωματίδια (σαν κρούστα) τυλιγμένα στη βάση των βλεφαρίδων σας. Η βλεφαρίτιδα είναι πολύ συχνή, ειδικά μεταξύ των ανθρώπων που έχουν λιπαρό δέρμα, πιτυρίδα ή ροδόχρου ακμή.
Πρόσθια Σταφυλοκοκκική Βλεφαρίτιδα
Τα αίτια της βλεφαρίτιδας είναι πολυποίκιλα. Όλοι έχουμε βακτήρια στο δέρμα μας. Μερικοί, ωστόσο, έχουμε περισσότερα βακτήρια στη βάση των βλεφαρίδων μας και αυτό μπορεί να προκαλέσει σχηματισμό νιφάδων τύπου πιτυρίδας. Επίσης, κάποιοι έχουμε και προβλήματα με τους μεϊβομιανούς αδένες στα βλέφαρά μας, το οποίο επίσης οδηγεί σε βλεφαρίτιδα.
Υπάρχουν δύο τύποι βλεφαρίτιδας:
- Πρόσθια βλεφαρίτιδα, η οποία είναι είτε σταφυλοκοκκική είτε σμηγματορροϊκή και χαρακτηρίζεται από την ύπαρξη κίτρινων νιφάδων στην βάση των βλεφαρίδων και συχνά εμφανίζεται σε ασθενείς με λιπαρό δέρμα.
- Οπίσθια βλεφαρίτιδα, η οποία οφείλεται στην απόφραξη των αδένων στη βάση των βλεφαρίδων και λέγεται και νόσος των μεϊβομιανών αδένων. Η απόφραξη των μεϊβομιανών αδένων κάποιες φορές οφείλεται σε οφθαλμική ροδόχρου νόσο και συνοδεύεται από τηλεαγγειεκτασίες (δηλαδή διευρυμένα αγγεία) στην βάση των βλεφαρίδων.
Οπίσθια Βλεφαρίτιδα με Φραγμένους Μεϊβομιανούς Αδένες στο Βλεφαρικό Χείλος
Τα πιο συχνά συμπτώματα της βλεφαρίτιδας είναι:
- Ερεθισμός στα μάτια
- Ερυθρότητα στο βλεφαρικό χείλος, στη βάση δηλαδή των βλεφαρίδων
- Αίσθηση καψίματος στα μάτια
- Αίσθηση ξένου σώματος («σαν να υπάρχουν σκουπιδάκια μέσα στα μάτια»)
- Δακρύρροια
- Απώλεια βλεφαρίδων
- Νιφάδες ή κρούστα στην βάση των βλεφαρίδων («τσίμπλες ειδικά το πρωί»)
Η βλεφαρίτιδα είναι μια χρόνια πάθηση. Για τον λόγο αυτό, η αντιμετώπιση της βλεφαρίτιδας χρειάζεται χρόνια αγωγή, της οποίας ο στόχος είναι κυρίως ο έλεγχος των συμπτωμάτων της νόσου και περιλαμβάνει:
- Ζεστές κομπρέσες
Βρέξτε μία καθαρή πετσετούλα ή καθαρό πανί με ζεστό νερό και στραγγίξτε την καλά. Τοποθετήστε την στα κλειστά μάτια σας για τουλάχιστον 10 λεπτά. Βρέξτε την πετσετούλα τόσο συχνά όσο χρειάζεται ώστε να παραμένει ζεστή. Αυτό βοηθά ώστε να μαλακώσουν οι νιφάδες που κολλάνε γύρω από τις βλεφαρίδες σας και να παραμένουν οι μεϊβομιανοί αδένες στη βάση των βλεφαρίδων σας ανοιχτοί.
- Καθαρισμός βλεφαρίδων
Τοποθετήστε μία καθαρή πετσετούλα, ένα βαμβακοφόρο στυλεό ή ένα καθαρό πανί χωρίς χνούδι σε μπολάκι με σαμπουάν μωρού αραιωμένο σε ζεστό νερό. Στη συνέχεια, χρησιμοποιήστε το για να τρίψετε απαλά τη βάση των βλεφαρίδων σας. Τρίψτε για περίπου 15 δευτερόλεπτα.
- Αντιβιοτικά
Η οφθαλμίατρος Δρ. Παλιούρα μπορεί να συστήσει και αντιβιοτική αλοιφή σε κάποιες περιπτώσεις. Τοποθετήστε μια μικρή ποσότητα αλοιφής στην άκρη του δακτύλου σας ή σε ένα βαμβακοφόρο στυλεό. Εφαρμόστε απαλά την αλοιφή στη βάση των βλεφαρίδων σας. Κάποιες φορές η γιατρός μπορεί να συστήσει και αντιβιοτικό φάρμακο από το στόμα.
Πρόσθια Σμηγματορροϊκή Βλεφαρίτιδα
- Οφθαλμικές σταγόνες
Τα τεχνητά δάκρυα, οι οφθαλμικές σταγόνες με κορτιζόνη ή αντιβιοτικό μπορεί επίσης να μειώσουν την ερυθρότητα, το πρήξιμο και την ξηρότητα.
- Υγιεινή δέρματος και βλεφάρων
Είναι πολύ σημαντικό τα βλέφαρα, το δέρμα και τα μαλλιά να είναι καθαρά, καθώς αυτό συμβάλει ώστε τα συμπτώματα της βλεφαρίτιδας να βρίσκονται υπό έλεγχο. Πλένετε προσεκτικά τις βλεφαρίδες σας κάθε μέρα με σαμπουάν μωρού αραιωμένο σε ζεστό νερό ή με ειδικό αφρό καθαρισμού βλεφάρων. Επίσης, πλένετε τα μαλλιά και τα φρύδια σας με αντιβακτηριδιακό σαμπουάν.
Η αποτελεσματική αντιμετώπιση της βλεφαρίτιδας και ιδιαίτερα της σταφυλοκοκκικής μορφής είναι ιδιαίτερα σημαντική πριν από χειρουργική επέμβαση στο εσωτερικό του ματιού (π.χ. χειρουργείο καταρράκτη). Ο λόγος είναι ότι τα περισσότερα μικρόβια που προκαλούν ενδοφθαλμίτιδα, δηλαδή σοβαρή μετεγχειρητική λοίμωξη στο εσωτερικό του ματιού που μπορεί να προκαλέσει απώλεια όρασης, προέρχονται από τα βλέφαρα και την οφθαλμική επιφάνεια του ασθενούς.
Βλεφαρίτιδα λόγω Aκάρεων Demodex
Η βλεφαρίτιδα λόγω ακάρεων Demodex είναι μια ιδιαίτερη μορφή βλεφαρίτιδας που ενώ είναι αρκετά συμπτωματική για τον/την ασθενή συχνά παραβλέπεται κατά την οφθαλμολογική εξέταση διότι δεν συνοδεύεται από τις χαρακτηριστικές νιφάδες ή την παχιά κρούστα στην βάση των βλεφαρίδων.
Συμπτωματική Βλεφαρίτιδα λόγω Demodex με
Χαρακτηριστικές Εναποθέσεις στην Βάση των Βλεφαρίδων
Τα ακάρεα Demodex (Demodex brevis και Demodex folliculorum) είναι μικροσκοπικά παράσιτα (περίπου 0.5 χιλιοστά σε μέγεθος) που ζουν στην επιδερμίδα ανθρώπων και άλλων θηλαστικών. Παρόλο που τα ακάρεα Demodex υπάρχουν φυσιολογικά στο δέρμα μας, ειδικά αν είμαστε 70 ετών και άνω, χωρίς να προκαλούν συμπτώματα στους περισσότερους από εμάς, σε ορισμένους προκαλούν ιδιαίτερα έντονα συμπτώματα.
Το ακάρεα Demodex κινούνται αργά μέσα στον θύλακα της βλεφαρίδας κι έτσι το πιο συχνό σύμπτωμα είναι η φαγούρα, ειδικά το πρωί. Άλλα συμπτώματα είναι η απώλεια βλεφαρίδων, η αίσθηση ξένου σώματος, η αίσθηση καψίματος, η δακρύρροια και ο ερεθισμός στην βάση των βλεφαρίδων.
Ασυμπτωματική Βλεφαρίτιδα λόγω Demodex με Ήπιες Εναποθέσεις στην Βάση των Βλεφαρίδων
Η αντιμετώπιση της συμπτωματικής βλεφαρίτιδας λόγω ακάρεων Demodex είναι ο καθαρισμός των βλεφάρων και βλεφαρίδων με αφρό καθαρισμού που περιέχει έλαιο τεϊόδεντρου. Είναι σημαντικό να τονίσουμε ότι ο καθαρισμός αυτός πρέπει να γίνεται σε χρόνια βάση διότι το Demodex τείνει να επανέρχεται σε όσους είναι πιο ευαίσθητοι σε αυτό. Επίσης, επειδή συχνά βρίσκεται και σε θύλακες τριχών προσώπου και κεφαλής, καλό είναι με τον ίδιο αφρό με έλαιο τεϊόδεντρου να καθαρίζουμε και το πρόσωπο, ενώ υπάρχουν και ειδικά σαμπουάν με έλαιο τεϊόδεντρου για τον καθαρισμό των μαλλιών.
Δημοσιεύσεις, Ομιλίες και Εργασίες της Δρ. Παλιούρα σχετικά με την Βλεφαρίτιδα και τα Ακάρεα Demodex
- Παλιούρα, Σ. (2017) Το «Κόκκινο Μάτι». 13ο Ετήσιο Συνέδριο Top-10 στις Λοιμώξεις, Αθήνα.
- Παλιούρα, Σ. (2018) Ετήσια Ανασκόπηση Κερατοειδούς 2018. Ετήσιο Συνέδριο Best of the American Academy of Ophthalmology 2018, Αθήνα.
- Palioura, S. , Kymionis, G. (2018) Corneal neovascularization in childhood keratitis. Expert Review in Ophthalmology 12(5);387-394.
- Παλιούρα, Σ. (2019) Ο Ρόλος του Demodex στην Βλεφαρίτιδα και την Οφθαλμική Ροδόχρου Νόσο. Ετήσιο Συνέδριο Best of the American Academy of Ophthalmology Meeting 2019, Αθήνα.
- Παλιούρα, Σ. (2019) Οφθαλμολογικές Εκδηλώσεις Δερματολογικών Παθήσεων. 52ο Ετήσιο Πανελλήνιο Οφθαλμολογικό Συνέδριο, Αθήνα.
- Παλιούρα, Σ. (2019) Δύσκολα Περιστατικά Ξηροφθαλμίας. 1ο Διετές Συνέδριο της Ελληνικής Εταιρείας Οφθαλμικής Επιφάνειας και Ξηροφθαλμίας, Αθήνα.