• Το λιπώδες (ελαιώδες) στρώμα βρίσκεται στην εξωτερική επιφάνεια της δακρυϊκής στοιβάδας, παράγεται από τους μεϊβομιανούς αδένες των βλεφάρων και εμποδίζει την εξάτμιση των δακρύων.
• Το υδάτινο στρώμα βρίσκεται στο μέσο της δακρυϊκής στοιβάδας και αποτελεί το μεγαλύτερο μέρος της. Παράγεται από τους δακρυϊκούς αδένες και συμβάλει στο να καθαρίζει την επιφάνεια του ματιού, ξεπλένοντας οποιαδήποτε ξένα σωματίδια.
• Το βλεννώδες στρώμα βρίσκεται στο εσωτερικό της δακρυϊκής στοιβάδας και παράγεται από τον επιπεφυκότα, τον διαυγή δηλαδή ιστό που καλύπτει το λευκό του ματιού και το εσωτερικό των βλεφάρων. Συμβάλει στη διασπορά του υδάτινου στρώματος στην επιφάνεια του ματιού, διατηρώντας την υγρή. Χωρίς το βλεννώδες στρώμα, τα δάκρυα δεν θα παρέμεναν στην επιφάνεια του ματιού.

• Ορισμένα αυτοάνοσα νοσήματα, όπως η ρευματοειδής αρθρίτιδα, το σύνδρομο Sjogren, ο συστηματικός ερυθηματώδης λύκος και το ουλώδες πεμφιγοειδές
• Ο διαβήτης, η δυσλειτουργία του θυροειδούς και η νόσος του Πάρκινσον
• Η κερατοεπιπεφυκίτιδα του ανώτερου σκληροκερατοειδικού ορίου (superior limbic keratoconjunctivitis)
• Η αντίδραση μοσχεύματος έναντι ξενιστή
• Η χάλαση του επιπεφυκότα
• Η ροδόχρους ακμή
• Η βλεφαρίτιδα, όταν δηλαδή τα βλέφαρα είναι ερεθισμένα
• Το εντρόπιο, όταν δηλαδή τα βλέφαρα στρέφονται προς τα μέσα και οι βλεφαρίδες ερεθίζουν τον κερατοειδή
• Το εκτρόπιο, όταν δηλαδή τα βλέφαρα στρέφονται προς τα έξω

Κερατοεπιπεφυκίτιδα του Ανώτερου Σκληροκερατοειδικού Ορίου (Superior Limbic Keratoconjunctivitis)

• Περιβάλλον με καπνό, άνεμο ή πολύ ξηρό κλίμα
• Η χρήση οθόνης υπολογιστή για μεγάλο χρονικό διάστημα, η ανάγνωση και άλλες δραστηριότητες που μειώνουν την συχνότητα ανοιγοκλεισίματος των βλεφάρων
• Η χρήση φακών επαφής για μεγάλο χρονικό διάστημα
• Ιστορικό επέμβασης λέιζερ στα μάτια για διόρθωση μυωπίας, υπερμετρωπίας και αστιγματισμού
• Η λήψη συγκεκριμένων φαρμάκων, όπως είναι τα διουρητικά, οι βήτα-αναστολείς, τα αντιισταμινικά, τα αγχολυτικά, τα αντικαταθλιπτικά και τα υπνωτικά.
• Η χρόνια χρήση τοπικών αντιγλαυκωματικών κολλυρίων

• Συστηματικό ανοιγoκλείσιμο των βλεφάρων («blinking on purpose»)
• Χρήση υγραντήρα για αύξηση της υγρασίας στο σπίτι ή στον χώρο εργασίας
• Χρήση τεχνητών δακρύων ή και ενυδατικής αλοιφής. Αν χρησιμοποιείτε τεχνητά δάκρυα περισσότερες από 4 φορές την ημέρα ή έχετε αλλεργία στα συντηρητικά, η οφθαλμίατρος θα σας συστήσει δάκρυα χωρίς συντηρηρικά.
• Χρήση οφθαλμικών κολλυρίων κατά της ξηροφθαλμίας
• Αποφυγή καπνίσματος και έκθεσης σε παθητικό καπνό

• Αποφυγή κλιματισμού ή ανέμου σε εξωτερικούς χώρους
• Αποφυγή αντι-αλλεργικών φαρμάκων και αποσυμφορητικών μύτης
• Χρήση πωμάτων στους δακρυικούς πόρους ώστε να παραμένουν τα δάκρυά σας περισσότερο χρόνο σε επαφή με την οφθαλμική επιφάνεια
• Αν έχετε βλεφαρίτιδα που συμβάλει στα συμπτώματα ξηροφθαλμίας σας, η οφθαλμίατρος μπορεί να συστήσει ζεστές κομπρέσες και μασάζ των βλεφάρων, όπως επίσης και καθαρισμό των βλεφάρων με αραιωμένο σαμπουάν μωρού ή ειδικούς αφρούς καθαρισμού.

• Καυτηριασμός των δακρυικών πόρων, μόνιμο δηλαδή κλείσιμο των πόρων για αποτελεσματικότερο περιορισμό της αποστράγγισης των δακρύων από την οφθαλμική επιφάνεια
• Χειρουργική επέμβαση στα βλέφαρα αν η ξηροφθαλμία οφείλεται στην θέση των βλεφάρων (π.χ. εντρόπιο, εκτρόπιο)

Το σύνδρομο Sjogren είναι ένα κοινό αυτοάνοσο νόσημα και μερικές φορές μπορεί να ανιχνευθεί σε μια πλήρη οφθαλμολογική εξέταση. Εννέα στα 10 άτομα που το έχουν είναι γυναίκες ηλικίας μεταξύ 40 και 60 ετών. Ωστόσο, μπορεί να εμφανιστεί σε άνδρες και γυναίκες οποιασδήποτε ηλικίας.

Το σύνδρομο Sjogren είναι πρωτογενές στο 40% των ασθενών και δευτερογενές, δηλαδή οφείλεται σε υποκείμενη αυτοάνοση νόσο όπως είναι η ρευματοειδής αρθρίτιδα, η συστημική σκλήρυνση και ο συστηματικός ερυθηματώδης λύκος, στο 60% των ασθενών.

Ασθενής με Έντονη Ξηροφθαλμία λόγω Συνδρόμου Sjogren

• Τεστ Schirmer, κατά το οποίο τοποθετείται μια μικρή λωρίδα απορροφητικού χαρτιού στο κάτω βλέφαρό σας για να μετρηθεί η ποσότητα των δακρύων που παράγει το μάτι σας σε διάρκεια 5 λεπτών.
• Χρώση κερατοειδούς με φλουορεσκεΐνη, ώστε να διαπιστωθεί πόσο έντονη είναι η ξηρότητα του κερατοειδούς
• Χρώση επιπιπεφυκότα με rose bengal ή lissamine green, ώστε να διαπιστωθεί πόσο έντονη είναι η ξηρότητα στον επιπεφυκότα

Μυκητιασική Λοίμωξη σε Ασθενή με Σύνδρομο Sjogren

• Τεχνητά δάκρυα χωρίς συντηρητικά και ενυδατικές αλοιφές
• Κολλύρια κορτιζόνης
• Ειδικά ανοσοκατασταλτικά κολλύρια, όπως κυκλοσπορίνη ή τακρόλιμους
• Δάκρυα ομόλογου (αυτόλογου) ορού, τα οποία παράγονται μετά από ανάμειξη ορού αίματος του ασθενούς με τεχνητά δάκρυα
• Πώματα στους δακρυϊκούς πόρους ώστε να παραμένουν τα δάκρυα περισσότερο χρόνο σε επαφή με την οφθαλμική επιφάνεια
• Χρήση υγραντήρα για αύξηση της υγρασίας στο σπίτι ή στον χώρο εργασίας
• Αποφυγή καπνίσματος και έκθεσης σε παθητικό καπνό
• Αποφυγή κλιματισμού ή ανέμου σε εξωτερικούς χώρους
• Αποφυγή αντι-αλλεργικών φαρμάκων και αποσυμφορητικών μύτης