Σύνδρομο Υποτροπιάζουσας Απόπτωσης του Επιθηλίου του Κερατοειδούς
Το σύνδρομο της υποτροπιάζουσας απόπτωσης του επιθηλίου του κερατοειδούς (recurrent corneal erosion) είναι μια αρκετά κοινή πάθηση που προκαλείται από την ανώμαλη και ασταθή προσκόλληση του επιθηλίου στην υποκείμενη βασική του μεμβράνη. Η αυτόματη απόπτωση του επιθηλίου του κερατοειδούς συνήθως συμβαίνει κατά την αφύπνιση.
Απόπτωση του Επιθηλίου του Κερατοειδούς σε Ασθενή με Δυστροφία Βασικής Μεμβράνης
Οι πιο συχνοί παράγοντες κινδύνου για την εμφάνιση υποτροπιάζουσας απόπτωσης του επιθηλίου του κερατοειδούς είναι:
- Ιστορικό μηχανικού τραύματος από αιχμηρά ξένα σώματα, όπως νύχια, κλαδιά δέντρων, εγκοπές χαρτιού (45 έως 64% των περιπτώσεων)
- Οι δυστροφίες του κερατοειδούς όπως είναι η δυστροφία της βασικής μεμβράνης (anterior basement membrane dystrophy) γνωστή και ως μικροκυστική δυστροφία του Cogan ή δυστροφία map-dot-fingerprint (19 έως 29% των περιπτώσεων)
- Ο διαβήτης, η ύπαρξη ξηροφθαλμίας και οφθαλμική ροδόχρους νόσος
Τα πιο συχνά συμπτώματα του συνδρόμου της υποτροπιάζουσας απόπτωσης του επιθηλίου του κερατοειδούς είναι:
- Ήπιος έως σοβαρός ξαφνικός πόνος, ιδιαίτερα κατά την αφύπνιση
- Αίσθηση ξένου σώματος
- Ευαισθησία στο φως
- Θολή όραση
- Δακρύρροια
Αναδιπλώσεις (λευκά βέλη) του Επιθηλίου του Κερατοειδούς σε Οπτική Τομογραφία Συνοχής (OCT) Ασθενούς με Σύνδρομο Υποτροπιάζουσας Απόπτωσης του Επιθηλίου
Η διάγνωση του συνδρόμου της υποτροπιάζουσας απόπτωσης του επιθηλίου του κερατοειδούς γίνεται μετά από πλήρη οφθαλμολογική εξέταση με σχισμοειδή λυχνία. Η οφθαλμίατρος Δρ. Παλιούρα θα εξετάσει με προσοχή το επιθήλιο του κερατοειδούς για την ύπαρξη επιθηλιακών μικροκύστεων και περιοχές χαλαρού επιθηλίου ή επιθηλιακών ελλειμμάτων, τα οποία μπορούν να οριοθετηθούν με χρώση φλουορεσκεΐνης. Θα διενεργήσει επίσης οπτική τομογραφία συνοχής προσθίου ημιμορίου (OCT), η οποία μπορεί να αναδείξει περιοχές με σαθρό και οιδηματώδες επιθήλιο, όπως επίσης και αναδιπλώσεις του επιθηλίου.
Απόπτωση Επιθηλίου σε Ασθενή με Διαβήτη Τύπου Ι
Η θεραπευτική αντιμετώπιση του συνδρόμου της υποτροπιάζουσας απόπτωσης του επιθηλίου του κερατοειδούς μπορεί να είναι φαρμακευτική ή χειρουργική. Συνήθως η χειρουργική αντιμετώπιση ενδείκνυται όταν η φαρμακευτική αγωγή δεν είναι αποτελεσματική στον έλεγχο των συμπτωμάτων.
- Η φαρμακευτική αγωγή συνήθως περιλαμβάνει την χορήγηση τεχνητών δακρύων χωρίς συντηρητικά, υπέρτονων οφθαλμικών αλοιφών, προφυλακτικών αντιβιοτικών κολλυρίων, ήπιων κολλυρίων κορτιζόνης και αναστολέων συγκεκριμένων ενζύμων του κερατοειδούς (μεταλλοπρωτεϊνάσες) από το στόμα. Συχνά χρησιμοποιείται και θεραπευτικός φακός επαφής, όπως επίσης και πώματα στους δακρυϊκούς πόρους ώστε να βελτιωθεί η ενυδάτωση της οφθαλμικής επιφάνειας.
- Η χειρουργική αντιμετώπιση περιλαμβάνει είτε την δημιουργία μικροσκοπικών νύξεων με βελόνη στο στρώμα του κερατοειδούς (stromal micropuncture) είτε την χρήση φωτοθεραπευτικής κερατεκτομής (phototherapeutic keratectomy ή PTK) με λέιζερ. Και οι δύο μέθοδοι έχουν στόχο την δημιουργία καλύτερης πρόσφυσης του επιθηλίου στην υποκείμενη βασική μεμβράνη ώστε να αποφευχθούν οι αυτόματες αποπτώσεις του.
Η γιατρός Δρ. Παλιούρα θα συζητήσει μαζί σας την καλύτερη αντιμετώπιση για την περίπτωσή σας. Με επαρκή θεραπεία και έγκαιρη διάγνωση, η πρόγνωση είναι πολύ καλή.
Τραυματισμός (Εκδορά) του Κερατοειδούς/Τραυματική Απόπτωση του Επιθηλίου του Κερατοειδούς
Ο πιο συχνός τραυματισμός του κερατοειδούς είναι επιφανειακός (σαν γρατσουνιά) και προκαλεί απόπτωση του επιθηλίου του κερατοειδούς. Οι συνήθεις αιτίες τραυματισμού είναι τα νύχια, οι βούρτσες μακιγιάζ και τα κλαδιά των δέντρων. Λιγότερο συχνά αίτια είναι το τρίψιμο του ματιού και η έντονη ξηροφθαλμία.
Τραυματική Απόπτωση του Επιθηλίου του Κερατοειδούς
Τα πιο συχνά συμπτώματα του επιφανειακού τραυματισμού του κερατοειδούς είναι:
- Η αίσθηση ότι κάτι υπάρχει μέσα στο μάτι (δηλ. αίσθηση ξένου σώματος)
- Πόνος στο μάτι
- Έντονη ερυθρότητα και δακρύρροια
- Θολή ή νεφελώδης όραση
- Έντονη ευαισθησία στο φως
Ο επιφανειακός τραυματισμός του κερατοειδούς συνήθως προκαλεί έντονο πόνο. Αυτό οφείλεται στο γεγονός ότι η επιφάνεια του κερατοειδούς έχει πολλές νευρικές απολήξεις που ονομάζονται υποδοχείς πόνου. Ρόλος τους είναι να μας προειδοποιούν για πιθανή βλάβη στην επιφάνεια του ματιού. Μάλιστα, υπάρχουν εκατοντάδες φορές περισσότεροι υποδοχείς πόνου στον κερατοειδή απ’ ό,τι υπάρχουν στο δέρμα μας.
Για την διάγνωση του τραυματισμού του κερατοειδούς, η οφθαλμίατρος Δρ. Παλιούρα θα σας εξετάσει στη σχισμοειδή λυχνία και θα χρησιμοποιήσει ειδική χρωστική που ονομάζεται φλουοροσκεΐνη και η οποία χρωματίζει προσωρινά την περιοχή της απόπτωσης επιθηλίου.
Τραυματική Απόπτωση του Επιθηλίου του Κερατοειδούς
Η θεραπεία της τραυματικής απόπτωσης επιθηλίου του κερατοειδούς εξαρτάται από τον βαθμό της απόπτωσης και την αιτία του τραυματισμού. Μπορεί να χρειαστούν ένα ή περισσότερα από τα παρακάτω:
- Xρήση θεραπευτικού φακού επαφής ώστε να μειωθεί ο πόνος και να επιταχυνθεί η ίαση του τραυματισμού
- Χρήση ενυδατικών οφθαλμικών σταγόνων ή αλοιφών
- Χρήση αντιβιοτικών οφθαλμικών σταγόνων ή αλοιφής για να αποφευχθεί μόλυνση του κερατοειδούς
- Χρήση ειδικών οφθαλμικών σταγόνων για τη διαστολή/διεύρυνση της κόρης, οι οποίες μπορεί να βοηθήσουν στην ανακούφιση του πόνου
Είναι πολύ σημαντικό να μην τρίβετε το μάτι σας κατά τη διάρκεια της θεραπείας. Το τρίψιμο μπορεί να επιβραδύνει την επούλωση ή ακόμα και να χειροτερέψει το πρόβλημα. Εάν ο τραυματισμός του κερατοειδούς είναι μικρός, πιθανότατα να θεραπευτεί σε 1-2 ημέρες. Μεγαλύτεροι τραυματισμοί μπορεί να χρειαστούν 7 με 10 ημέρες για να θεραπευτούν.
Χρήσιμες συμβουλές για την αποφυγή τραυματισμών του κερατοειδούς
- Φοράτε πάντα προστατευτικά γυαλιά όταν ασχολείστε με τον κήπο (π.χ. κούρεμα θάμνων, δέντρων, γκαζόν) και όταν κόβετε ξύλα ή καρφώνετε καρφιά.
- Φοράτε πάντα προστατευτικά γυαλιά όταν ασχολείστε με κάποιο άθλημα.
- Κόβετε τακτικά τα νύχια των παιδιών σας. Τα μωρά και τα παιδιά μπορούν τυχαία να γρατσουνίσουν τα μάτια σας με τα νύχια τους.
- Βάζετε μακιγιάζ με προσοχή.
- Εάν φοράτε φακούς επαφής, ακολουθήστε σχολαστικά τις οδηγίες για τη φροντίδα τους.